محرکی است که در مدیریت نقص توجه و بیش فعالی استفاده می­شود.

گروه درمانی: بیش فعالی و نارکولپسی

نام ژنریک:

متیل فنیدات

شکل دارویی:

قرص خط­دار

دوز دارو:

10 میلی­گرم

موارد مصرف:

• درمان نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) در بیماران بالای 6 سال
• درمان نارکولپسی

مکانیسم عمل:

درحالیکه مکانیسم دقیق متیل­ فنیدات کاملا مشخص نیست، اما به عنوان مهار کننده بازجذب نوراپی نفرین و دوپامین شناخته شده، در نتیجه باعث افزایش حضور این نوروترانسمیترها (نوراپی­نغرین و دوپامین) در فضای سیناپسی می­شود و مدت اثر آنها را نیز طولانی­تر میکند. البته یک اثر وابسته به دوز بر روی تحریک گیرنده­ها وجود دارد، در صورت مصرف دوز بالا، باعث افزایش جریان نوراپی­نفرین و دوپامین در سراسر مغز شده که می­تواند منجر به اختلال در شناخت فرد شود. در مقابل، دوزهای پایین متیل فنیدات به طور انتخابی انتقال نوراپی­نفرین و دوپامین را در قشر جلوی مغز فعال می­کند که تصور می­شود نقش مهمی در پاتوفیزیولوژی ADHD بازی میکند. درنتیجه کارآیی بالینی را بهبود می­بخشد و از عوارض جانبی آن جلوگیری می­کند. دوزهایی پایین­تر مورد استفاده در درمان ADHD باعث کاهش حرکت و افزایش عملکرد شناختی از جمله توجه پایدار و حافظه کاری فرد می­گردد. یافته­های بالینی نشان داده که کودکان مبتلا به ADHD دارای نقص در ژن­­ انتقال­دهنده دوپامین و/یا ژن گیرنده D2 می­باشند، که با مصرف متیل فنیدات و اثرات دوپامینرژیک خود تا حدودی این نقص را جبران می­کند.

نحوه مصرف:

• درمان بیش فعالی و نارکولپسی در بزرگسالان:

دوز میانگین: 20 تا 30 میلی­گرم خوراکی 2 تا 3 بار در روز در دوزهای مجزا، 30 تا 45 دقیقه قبل از وعده غذایی

حداکثر دوز مجاز: 60 میلی­گرم خوراکی در روز

• درمان بیش فعالی و نارکولپسی در کودکان:

در کودکان 6 سال به بالا:

دوز شروع: 5 میلی­گرم خوراکی دوبار در روز (قبل از صبحانه و ناهار)

حداکثر دوز مجاز: 60 میلی­گرم خوراکی در روز

موارد منع مصرف:

منع مصرف در دوران بارداری وشیردهی.

تداخلات دارویی احتمالی:

بوپروپیون، کوکائین، اسکتامین، فورازولیدون، یوبنگوان ید 131، آیوهگزول، آیوپامیدول، ایزوکاربوکسازید، لینزولید، متیلن بلو، متریزامید، فنلزین، پیموزاید، پروکاربازین، سافینامید، سلژیلین، ترامادول و ترانیل سیپرومین

مصرف در دوران بارداری و شیردهی:

منع مصرف در دوران بارداری و شیردهی

احتیاط:

در بیماران قلبی-عروقی، گلوکوم، فشار خون بالا، اختلالات کبدی، سو مصرف مواد، اختلالات تشنج، تیک­ها و اختلالات روانی با دقت فراوان تجویز گردد.

احتمال وابستگی و سو مصرف این دارو وجود دارد.

در واکنش­های حاد استرسی نباید تجویز گردد.

عوارض جانبی:

از عوارض شایع این بیماری می­توان به: بی خوابی، حالت تهوع، سر درد، استفراغ، کاهش اشتها و خشکی دهان اشاره کرد.